جلسه دهم - نهاد های اجتماعی
ﻧﻬﺎدﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
ﻧﻬﺎد ،ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑه ﻨﺴﺒﺖ ﭘﺎﯾﺪار وﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ از اﻟﮕﻮﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻧﻈﺎرت ﺷﺪه وﯾﮑﺴﺎن راﺑﺎﻫﺪف ﺑﺮآوردن ﻧﯿﺎزﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،درﺑﺮﻣﯽ ﮔﯿﺮد.
ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻧﻬﺎدﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
- ارﺿﺎی ﻧﯿﺎزﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻌﯿﻦ .
- ﻧﻬﺎدﻫﺎ ،ﻣﺘﻀﻤﻦ ارزﺷﻬﺎﯾﯽ ﻧﻬﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻋﻀﺎدرآن ﻣﺸﺎرﮐﺖ دارﻧﺪ
- ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﻧﺴﺒﯽ ﭘﺎﯾﺪارﻧﺪ.ﺗﺎﺣﺪی ﮐﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺛﺎﺑﺖ رﻓﺘﺎر دردرون ﻧﻬﺎدﻫﺎ، ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺨﺸﯽ ازﺳﻨﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮﺳﻮم ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ.
- ﺑﻨﯿﺎن ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﻬﺎدﻫﺎ آﻧﭽﻨﺎن ﻋﺎم وﮔﺴﺘﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی آن ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻋﻤﺪه ای رادرﭘﻬﻨﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﺪ.
- ﻫﺮﯾﮏ از ﻧﻬﺎدﻫﺎﺑﺘﻨﻬﺎﯾﯽ ،ﺑﺮﻣﺒﻨﺎی ﺷﺒﮑﻪ ای از ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎ ، ارش ﻫﺎ واﻟﮕﻮﻫﺎی رﻓﺘﺎری ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎرﺑﻪ ﺣﺪ اﻋﻼ ﺳﺎﺧﺖ وﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .
- آرﻣﺎن ﻫﺎی ﯾﮏ ﻧﻬﺎدراﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺨﺶ ﻋﻈﯿﻤﯽ ازاﻋﻀﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﻪ درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ درآن ﻣﺸﺎرﮐﺖ داﺷﺘﻪ ﯾﺎﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ.
ﻧﻬﺎدی ﺷﺪن
ﻧﻬﺎدی ﺷﺪن ،ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻈﺎم ﻤﻨﻈﻤﯽ ازﻫﻨﺠﺎرﻫﺎ،ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻫﺎ وﻧﻘﺶ ﻫﺎی ﻣﺸﺨﺺ وﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ آن را ﭘﺬﯾﺮاﺷﺪه اﺳﺖ .ازﻃﺮﯾﻖ ﻧﻬﺎدی ﺷﺪن، رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺧﻮداﻧﮕﯿﺨﺘﻪ وﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ،ﺟﺎی ﺧﻮد را ﺑﻪ رﻓﺘﺎرﻧﻈﺎم ﯾﺎﻓﺘﻪ وﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﭘﺬﯾﺮﻣﯽ دﻫﺪ.
ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﺑﻨﯿﺎﻧﯽ ﻧﻬﺎدﻫﺎ :
ﻧﻬﺎدﻫﺎ، ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی آﺷﮑﺎری دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از اﻫﺪاف ﻇﺎﻫﺮی ﻧﻬﺎد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺳﺖ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻏﯿﺮﻋﻤﺪی ﺑﻮده و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻧﺒﺎﺷﺪ و اﮔﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﯿﺎﻣﺪ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد .
ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎی ﻋﻤﺪه ای ﮐﻪ در ﻫﺮ ﻧﻬﺎدی ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺑﻪ ﻗﺮارزﯾﺮاﺳﺖ:
اﻟﻒ -ﻧﻬﺎدﻫﺎ،اﻟﮕﻮی رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ رادر ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ دراﺧﺘﯿﺎر اﻓﺮاد ﻗﺮارﻣﯽ دﻫﺪواز ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﺪن ﺷﯿﻮه ی درﺳﺖ وﻧﺎدرﺳﺖ رﻓﺘﺎر را ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ب-ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ راﺑﺮای اﻓﺮادورﻓﺘﺎرﻫﺎی وﯾﮋه ای راﺑﺮای ﻓﺮد ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﻧﺘﻈﺎراﺗﯽ راﮐﻪ درﺑﺮاﺑﺮﯾﮏ ﻧﻘﺶ وﺟﻮددارد ﻗﺒﻞ ازاﯾﻔﺎی آن ﻧﻘﺶ ﻓﺮا ﮔﯿﺮد، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮد ﮐﻪ ﭼﻪ ﻧﻘﺸﯽ درﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮای او ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﺶ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود.
ج-ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﺑﺎﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮﺛﺒﺎت واﺳﺘﻤﺮارﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ آﻣﻮزﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮه رﻓﺘﺎر ،ﻫﻤﺎن رﻓﺘﺎر ﻧﻬﺎدی ﺷﺪه اﺳﺖ واﻓﺮاد ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻫﺎی ﻧﻬﺎدی ﺷﺪه ،ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺷﯿﻮه ﻫﺎی ﺧﺎص رﻓﺘﺎر ، ﺧﻮﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ.
د-ﻧﻬﺎدﻫﺎ درﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ رﻓﺘﺎرﻫﺎ وﻧﻈﺎرت ﺑﺮآﻧﻬﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﻬﺎدﻫﺎ اﻧﺘﻈﺎرات ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻓﺮاﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ،ﻧﺎدﯾﺪه اﻧﮕﺎﺷﺘﻦ اﯾﻦ اﻧﺘﻈﺎرات ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﺎزات ﻓﺮد ﺑﯿﻨﺠﺎﻣﺪ .اﺷﺨﺎص ﺑﻪ ﺟﺎی آﻧﮑﻪ ﺗﻨﺒﯿﻪ ﯾﺎ ﺗﻤﺴﺨﺮ را ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ ،ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد ﮐﻪ ﺧﻮدرا ﺑﺎاﻧﺘﻈﺎرات ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﺎزﮔﺎر ﮐﻨﻨﺪ .
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎن ﭘﻨﺞ ﻧﻬﺎداﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺻﻠﯽ را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﺴﻠﻬﺎ دوام آورده اﻧﺪ و در واﻗﻊ در ﻫﻤﻪ ﺟﻮاﻣﻊ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﻧﺪ .ﻣﺬﻫﺐ،ﺣﮑﻮﻣﺖ ،اﻗﺘﺼﺎد ،آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ، ﺧﺎﻧﻮاده
